Toen
De onkreukbaarheid van het notariaat en het vertrouwen in haar deskundigheid zijn niet altijd even vanzelfsprekend geweest. Het imago van het notariaat in de 16e en 17e eeuw was niet echt vertrouwenwekkend te noemen: onomwonden werd het notariaat beschuldigd van onbekwaamheid, onachtzaamheid, domheid, bedrog en zelfs corruptie… Sindsdien zijn de tijden gelukkig totaal veranderd. Aan de verbetering van het imago van het notariaat is hard gewerkt. Het maatschappelijk aanzien van de notarissen is behoorlijk gestegen en misschien zelfs wat doorgeslagen naar de andere kant. Ten tijde van onze opa’s en oma’s vormden de notaris, de dominee, de dokter en de burgemeester de elite van het dorp. Het waren onaantastbare figuren; wat zij zeiden werd voor waar aangenomen. De ‘gewone’ mensen waren onderdanig en onmondig. De notaris regelde de zaken voor de mensen, de mensen hadden ontzag voor hem en tekenden de voorgelegde akten vol vertrouwen.
Nu
Tegenwoordig zijn notarissen gewone, hardwerkende mensen met een universitaire juridische opleiding. Bij uitstek ligt het werkterrein van de notaris op het privaatrechtelijke gebied. De overheid heeft een aantal speciale taken toegekend aan uitsluitend het notariaat. De belangrijkste daarvan zijn het
– opmaken van akten met betrekking tot de overdracht van onroerend goed,
– het vastleggen van (hypotheek)leningen,
– het opstellen van testamenten en
– het opstellen van huwelijksvoorwaarden en samenlevingscontracten.
De wetgeving wordt steeds ingewikkelder. De regeldichtheid in Nederland neemt hand over hand toe. In de steeds veranderende maatschappij moet de notaris steeds alert blijven en zijn kennis op peil houden om zijn cliënten optimaal van dienst te kunnen zijn. Het is haast ondoenlijk voor een persoon om alle werkterreinen volledig te beheersen. Het is daarom een trend geworden voor notarissen om maatschappen aan te gaan en zich te specialiseren om cliënten op een verantwoorde manier te kunnen blijven adviseren. Door deze trend van centralisatie ontstaan steeds meer mammoetkantoren, die een hoge specialisatiegraad nastreven. Het gevaar kan echter ontstaan dat de persoonlijke, vertrouwelijke band tussen notaris en cliënt de basis van een goede advisering verloren gaat.